Trang này là một phần của loạt bài về điều răn thứ tư: Ngày Sa-bát:
- Phụ lục 5a: Ngày Sa-bát và Ngày Đi Nhà Thờ, Hai Điều Khác Nhau
- Phụ lục 5b: Giữ Ngày Sa-bát Trong Thời Hiện Đại
- Phụ lục 5c: Áp Dụng Các Nguyên Tắc Về Ngày Sa-bát Trong Đời Sống Hằng Ngày (Trang hiện tại).
- Phụ lục 5d: Thức Ăn Trong Ngày Sa-bát — Hướng Dẫn Thực Tiễn
- Phụ lục 5e: Việc Đi Lại Trong Ngày Sa-bát
- Phụ lục 5f: Công Nghệ và Giải Trí Trong Ngày Sa-bát
- Phụ lục 5g: Công Việc và Ngày Sa-bát — Đối Mặt Với Những Thách Thức Thực Tế
Từ Nguyên Tắc Đến Thực Hành
Trong bài viết trước, chúng ta đã khám phá nền tảng của việc giữ ngày Sa-bát — sự thánh khiết, sự nghỉ ngơi và thời điểm của nó. Giờ đây, chúng ta chuyển sang việc áp dụng những nguyên tắc đó trong đời sống thực tế. Đối với nhiều tín hữu, thách thức không phải là đồng ý với điều răn về ngày Sa-bát mà là biết cách sống đúng trong một gia đình, nơi làm việc và nền văn hóa hiện đại. Bài viết này bắt đầu hành trình đó bằng cách nhấn mạnh hai thói quen cốt lõi giúp việc giữ ngày Sa-bát trở nên khả thi: chuẩn bị trước và học cách tạm dừng trước khi hành động. Cùng nhau, những thói quen này tạo nên chiếc cầu nối giữa các nguyên tắc Kinh Thánh và thực hành hằng ngày.
Ngày Chuẩn Bị
Một trong những cách tốt nhất để trải nghiệm ngày Sa-bát như một niềm vui chứ không phải gánh nặng là chuẩn bị trước. Trong Kinh Thánh, ngày thứ sáu được gọi là “ngày chuẩn bị” (Lu-ca 23:54) vì dân sự của Đức Chúa Trời được dạy phải thu nhặt và chuẩn bị gấp đôi để mọi thứ sẵn sàng cho ngày Sa-bát (Xuất Ê-díp-tô Ký 16:22-23). Trong tiếng Hê-bơ-rơ, ngày này được gọi là יוֹם הַהֲכָנָה (yom ha’hachanah) — “ngày chuẩn bị.” Nguyên tắc này vẫn còn áp dụng cho đến ngày nay: bằng cách chuẩn bị trước, bạn giải phóng mình và gia đình khỏi những công việc không cần thiết khi ngày Sa-bát bắt đầu.
Các Cách Chuẩn Bị Thực Tế
Sự chuẩn bị này có thể đơn giản và linh hoạt, tùy chỉnh theo nhịp sống của gia đình bạn. Ví dụ, dọn dẹp nhà cửa — hoặc ít nhất là những phòng chính — trước khi mặt trời lặn để không ai cảm thấy áp lực phải làm việc nhà trong giờ thánh. Hoàn tất việc giặt giũ, thanh toán hóa đơn, hoặc xử lý việc vặt trước đó. Lên kế hoạch bữa ăn để bạn không phải vội vã nấu nướng vào ngày Sa-bát. Dành một chỗ để đặt bát đĩa bẩn cho đến sau ngày Sa-bát, hoặc nếu bạn có máy rửa chén, hãy đảm bảo nó trống để có thể bỏ đồ vào nhưng không chạy. Một số gia đình thậm chí chọn dùng đồ dùng một lần vào ngày Sa-bát để giảm bớt sự bừa bộn trong bếp. Mục tiêu là bước vào giờ Sa-bát với ít công việc dang dở nhất có thể, tạo ra một bầu không khí bình an và nghỉ ngơi cho mọi người trong nhà.
Quy Luật Của Sự Cần Thiết
Một thói quen thực tế thứ hai để sống trong ngày Sa-bát là điều chúng ta gọi là Quy Luật Của Sự Cần Thiết. Bất cứ khi nào bạn không chắc về một hoạt động — đặc biệt là điều gì đó ngoài thói quen thường ngày trong ngày Sa-bát — hãy tự hỏi: “Có cần thiết phải làm việc này hôm nay không, hay có thể đợi đến sau ngày Sa-bát?” Hầu hết thời gian, bạn sẽ nhận ra công việc đó có thể chờ. Câu hỏi này giúp làm chậm nhịp sống trong tuần, khuyến khích sự chuẩn bị trước khi mặt trời lặn, và giữ gìn những giờ thánh cho sự nghỉ ngơi, thánh khiết và đến gần với Đức Chúa Trời. Đồng thời, cần nhớ rằng có những việc thực sự không thể chờ — các hành động thương xót, tình huống khẩn cấp, và nhu cầu cấp thiết của các thành viên trong gia đình. Khi sử dụng nguyên tắc này một cách khôn ngoan, bạn tôn trọng mệnh lệnh ngưng lao động mà không biến ngày Sa-bát thành gánh nặng.
Áp Dụng Quy Luật Của Sự Cần Thiết
Quy Luật Của Sự Cần Thiết rất đơn giản nhưng mạnh mẽ vì nó có thể áp dụng trong hầu hết mọi tình huống. Hãy tưởng tượng bạn nhận được một lá thư hoặc gói hàng vào ngày Sa-bát: trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể để nó không mở cho đến sau giờ thánh. Hoặc bạn thấy một vật lăn vào gầm đồ đạc — trừ khi nó gây nguy hiểm, còn thì có thể chờ. Một vết bẩn trên sàn? Việc lau chùi thường có thể chờ. Ngay cả các cuộc gọi và tin nhắn cũng có thể được xem xét với cùng một câu hỏi: “Điều này có cần thiết hôm nay không?” Các cuộc trò chuyện, cuộc hẹn, hoặc việc vặt không khẩn cấp có thể dời sang lúc khác, giải phóng tâm trí khỏi mối bận tâm hằng ngày và giúp bạn tập trung vào Đức Chúa Trời.
Cách tiếp cận này không có nghĩa là bỏ qua những nhu cầu thật sự. Nếu điều gì đó đe dọa đến sức khỏe, sự an toàn, hoặc sự an lành của gia đình bạn — như dọn dẹp chỗ đổ nguy hiểm, chăm sóc con ốm, hoặc ứng phó khẩn cấp — thì việc hành động là phù hợp. Nhưng bằng cách rèn luyện bản thân tạm dừng và đặt câu hỏi, bạn bắt đầu phân biệt được điều nào thật sự cần thiết và điều nào chỉ là thói quen. Theo thời gian, Quy Luật Của Sự Cần Thiết biến ngày Sa-bát từ một danh sách các việc nên và không nên làm thành một nhịp điệu của những lựa chọn có suy nghĩ, tạo ra một bầu không khí nghỉ ngơi và thánh khiết.
Sống Ngày Sa-bát Trong Một Gia Đình Pha Trộn
Đối với nhiều tín hữu, một trong những thách thức lớn nhất không phải là hiểu biết về ngày Sa-bát mà là giữ nó trong một gia đình nơi những người khác không làm. Hầu hết độc giả của chúng tôi, vốn không đến từ nền tảng giữ ngày Sa-bát, thường là người duy nhất trong gia đình cố gắng giữ nó. Trong những tình huống như vậy, rất dễ cảm thấy căng thẳng, tội lỗi, hoặc thất vọng khi vợ/chồng, cha mẹ, hoặc những người lớn khác trong nhà không chia sẻ cùng niềm tin.
Nguyên tắc đầu tiên là dẫn dắt bằng gương mẫu thay vì ép buộc. Ngày Sa-bát là một món quà và một dấu hiệu, không phải một vũ khí. Cố gắng ép buộc một người vợ/chồng hay con cái trưởng thành không muốn giữ ngày Sa-bát có thể tạo ra sự oán giận và làm suy yếu lời chứng của bạn. Thay vào đó, hãy làm gương trong niềm vui và sự bình an. Khi gia đình bạn thấy bạn bình tĩnh, hạnh phúc, và tập trung hơn trong những giờ Sa-bát, họ sẽ có nhiều khả năng tôn trọng sự thực hành của bạn và thậm chí có thể tham gia cùng bạn theo thời gian.
Nguyên tắc thứ hai là sự quan tâm. Khi có thể, hãy điều chỉnh sự chuẩn bị của bạn để việc giữ ngày Sa-bát không đặt thêm gánh nặng cho người khác trong nhà. Ví dụ, hãy lên kế hoạch bữa ăn để vợ/chồng hoặc các thành viên khác không bị áp lực phải thay đổi thói quen ăn uống vì ngày Sa-bát. Giải thích một cách tử tế nhưng rõ ràng về những hoạt động mà bạn đang kiêng làm, đồng thời cũng sẵn sàng đáp ứng một số nhu cầu của họ. Sự sẵn lòng điều chỉnh theo thói quen gia đình đặc biệt hữu ích để tránh xung đột trong giai đoạn đầu của hành trình giữ ngày Sa-bát.
Đồng thời, hãy cẩn thận để không trở nên quá linh hoạt hay quá nhượng bộ. Dù việc giữ gìn hòa khí trong nhà là quan trọng, sự thỏa hiệp quá mức có thể dần dần khiến bạn xa rời việc giữ ngày Sa-bát đúng đắn và tạo ra những thói quen gia đình khó thay đổi sau này. Hãy cố gắng cân bằng giữa việc tôn vinh điều răn của Đức Chúa Trời và thể hiện sự kiên nhẫn với gia đình.
Cuối cùng, bạn có thể không kiểm soát được mức độ ồn ào, hoạt động, hay lịch trình của người khác trong nhà, nhưng bạn vẫn có thể biệt riêng thời gian của chính mình — tắt điện thoại, gác lại công việc, và giữ thái độ nhẹ nhàng, kiên nhẫn. Theo thời gian, nhịp sống của bạn sẽ nói lớn hơn bất kỳ cuộc tranh luận nào, cho thấy rằng ngày Sa-bát không phải là một sự hạn chế mà là một niềm vui.
