ĐIỀU RĂN ĐỂ NHỚ CÁC ĐIỀU RĂN
HƯỚNG DẪN VỀ TZITZIT
Điều răn về tzitzit, được Đức Chúa Trời truyền qua Môi-se trong thời gian 40 năm đi trong hoang mạc, truyền dạy con cái Y-sơ-ra-ên — cả người sinh ra trong dân lẫn người ngoại — phải làm các tua (tzitzit [ציצת], nghĩa là sợi chỉ, tua, tua rua) nơi viền áo của họ và lồng một sợi chỉ màu xanh da trời vào trong các tua ấy.
Biểu tượng thể lý này dùng để phân biệt những người theo Chúa, đồng thời là lời nhắc nhở thường xuyên về danh tính và cam kết của họ đối với các điều răn của Ngài.
Ý NGHĨA CỦA SỢI CHỈ MÀU XANH DA TRỜI
Việc thêm một sợi chỉ màu xanh — màu thường được liên kết với thiên đàng và thần thánh — nhấn mạnh sự thánh khiết và tầm quan trọng của biểu tượng này. Điều răn này được truyền dạy phải được tuân giữ “trải qua mọi thế hệ,” nghĩa là không giới hạn theo thời đại mà phải được tuân giữ liên tục:
“Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Hãy nói với con cái Y-sơ-ra-ên rằng, trong các thế hệ tương lai, họ phải làm các tua nơi bốn góc áo của mình, và phải có một sợi chỉ xanh da trời trong mỗi tua. Những tua này sẽ giúp các con nhớ đến tất cả các điều răn của Đức Giê-hô-va để vâng theo và không phóng túng làm theo lòng và mắt mình ham muốn. Khi ấy, các con sẽ nhớ và vâng giữ mọi điều răn của Ta, và các con sẽ nên thánh cho Đức Chúa Trời của mình.” (Dân số ký 15:37-40)
TZITZIT NHƯ MỘT DỤNG CỤ THÁNH
Tzitzit không đơn thuần là vật trang trí; nó là một dụng cụ thánh để hướng dẫn dân của Đức Chúa Trời trong sự vâng phục. Mục đích của nó rất rõ ràng: để giúp người tin không chạy theo dục vọng của lòng mình, mà sống thánh khiết trước mặt Chúa.
Khi mặc tzitzit, những người theo Chúa bày tỏ sự tận hiến của mình đối với các điều răn và tự nhắc nhở mỗi ngày về giao ước của họ với Đức Chúa Trời.
DÀNH CHO NAM GIỚI HAY CHO MỌI NGƯỜI?
THUẬT NGỮ HEBREW
Một trong những câu hỏi phổ biến nhất liên quan đến điều răn này là liệu nó chỉ áp dụng cho nam giới hay cho tất cả mọi người. Câu trả lời nằm trong thuật ngữ Hebrew được dùng trong phân đoạn này, Bnei Yisrael (בני ישראל), nghĩa là “các con trai của Y-sơ-ra-ên” (giống đực).
Tuy nhiên, trong những phân đoạn khác nơi Đức Chúa Trời truyền dạy cho toàn thể cộng đồng, cụm từ Kol-Kahal Yisrael (כל-קהל ישראל) được dùng, nghĩa là “hội chúng Y-sơ-ra-ên,” rõ ràng chỉ về toàn dân (xem Giô-suê 8:35; Phục truyền 31:11; 2 Sử ký 34:30).
Cũng có những chỗ mà dân chúng nói chung được đề cập bằng từ am (עַם), nghĩa là “dân,” và là từ trung tính về giới. Ví dụ, khi Đức Chúa Trời ban Mười Điều Răn: “Vậy Môi-se đi xuống với dân sự (עַם) và thuật lại cho họ” (Xuất Ê-díp-tô ký 19:25).
Việc lựa chọn từ ngữ cho điều răn về tzitzit trong nguyên văn Hebrew cho thấy điều răn này được truyền dạy cách cụ thể cho các con trai (“nam giới”) của Y-sơ-ra-ên.
THỰC HÀNH TRONG GIỚI NỮ NGÀY NAY
Mặc dù một số phụ nữ Do Thái hiện đại và phụ nữ người ngoại thuộc phong trào Đấng Mê-si thích trang trí quần áo của họ bằng vật gọi là tzitzits, không có bằng chứng nào cho thấy điều răn này được áp dụng cho cả nam lẫn nữ.
CÁCH MẶC TZITZIT
Tzitzits nên được gắn vào quần áo: hai cái ở phía trước và hai cái ở phía sau, ngoại trừ khi tắm (dĩ nhiên). Một số người xem việc mặc tzitzits khi ngủ là tùy chọn. Những ai không mặc khi ngủ lý luận rằng mục đích của tzitzits là để nhắc nhở bằng mắt, điều này không hiệu quả khi đang ngủ.
Cách phát âm của tzitzits là (zitzit), và các dạng số nhiều bao gồm tzitzitot (zitziôt) hoặc đơn giản là tzitzits.
MÀU SẮC CỦA CÁC SỢI CHỈ
KHÔNG CÓ TÔNG MÀU XANH CỤ THỂ ĐƯỢC YÊU CẦU
Điều quan trọng cần lưu ý là đoạn Kinh Thánh không quy định chính xác tông màu xanh (hoặc tím) cho sợi chỉ. Trong Do Thái giáo hiện đại, nhiều người chọn không dùng sợi chỉ xanh, cho rằng màu chính xác đã bị thất truyền, và chỉ dùng các sợi chỉ màu trắng trong tzitzits của họ. Tuy nhiên, nếu tông màu chính xác là điều cốt yếu, chắc chắn Đức Chúa Trời đã phán dạy rõ ràng.
Cốt lõi của điều răn nằm ở sự vâng phục và lời nhắc nhở liên tục về các điều răn của Đức Chúa Trời, chứ không phải ở sắc độ chính xác của màu sắc.
BIỂU TƯỢNG CỦA SỢI CHỈ MÀU XANH
Một số người tin rằng sợi chỉ xanh biểu tượng cho Đấng Mê-si, mặc dù không có nền tảng Kinh Thánh nào cho lối giải thích này, dù ý nghĩa có vẻ lôi cuốn.
Những người khác thì tận dụng việc không bị giới hạn về màu sắc của các sợi chỉ còn lại — ngoài yêu cầu phải có một sợi màu xanh — để tạo ra tzitzits với nhiều màu sắc rực rỡ. Đây không phải là điều nên làm, vì nó thể hiện thái độ tùy tiện đối với điều răn của Đức Chúa Trời, điều không mang lại ích lợi thiêng liêng.
BỐI CẢNH LỊCH SỬ VỀ MÀU SẮC
Vào thời Kinh Thánh, việc nhuộm chỉ rất đắt đỏ, nên gần như chắc chắn rằng tzitzits nguyên thủy được làm từ màu tự nhiên của lông cừu, dê hoặc lạc đà — có thể là từ trắng đến màu be. Chúng tôi khuyến khích giữ các sắc độ tự nhiên này.
SỐ LƯỢNG CÁC SỢI CHỈ
HƯỚNG DẪN KINH THÁNH VỀ CÁC SỢI CHỈ
Kinh Thánh không nêu rõ tzitzit phải có bao nhiêu sợi chỉ. Yêu cầu duy nhất là phải có ít nhất một sợi màu xanh.
Trong Do Thái giáo hiện đại, tzitzits thường được làm từ bốn sợi gập đôi lại để tạo thành tám sợi, và họ cũng thắt các nút được xem là bắt buộc. Tuy nhiên, cách thực hành tám sợi và các nút này là truyền thống của giáo sĩ (rabbinic), không có nền tảng trong Kinh Thánh.
SỐ LƯỢNG GỢI Ý: NĂM HOẶC MƯỜI SỢI CHỈ
Với mục đích của chúng ta, chúng tôi đề xuất dùng năm hoặc mười sợi chỉ cho mỗi tzitzit. Con số này được chọn vì nếu tzitzit nhằm nhắc nhở chúng ta về các điều răn của Đức Chúa Trời, thì số sợi chỉ có thể phản ánh Mười Điều Răn.
Dù trong Luật pháp của Đức Chúa Trời có nhiều hơn mười điều răn, nhưng hai bảng Mười Điều Răn trong Xuất Ê-díp-tô ký 20 từ lâu đã được xem là biểu tượng cho toàn bộ Luật pháp của Đức Chúa Trời.
| Tự làm tzitzit theo điều răn của Đức Chúa Trời Tải xuống PDF |
 |
Ý NGHĨA BIỂU TƯỢNG CỦA SỐ LƯỢNG SỢI CHỈ
Trong trường hợp này:
- Mười sợi chỉ có thể tượng trưng cho Mười Điều Răn trong mỗi tzitzit.
- Năm sợi chỉ có thể đại diện cho năm điều răn trên mỗi bảng đá, mặc dù chúng ta không biết rõ các điều răn được chia như thế nào giữa hai bảng.
Nhiều người suy đoán (không có bằng chứng) rằng một bảng chứa bốn điều răn liên quan đến mối quan hệ của chúng ta với Đức Chúa Trời, và bảng kia chứa sáu điều răn liên quan đến mối quan hệ với người khác.
Dù sao đi nữa, việc chọn năm hoặc mười sợi chỉ chỉ là một đề xuất, vì Đức Chúa Trời không truyền dạy chi tiết này cho Môi-se.
“ĐỂ CÁC CON NHÌN THẤY VÀ NHỚ LẠI”
MỘT CÔNG CỤ HÌNH ẢNH CHO SỰ VÂNG PHỤC
Tzitzit, với sợi chỉ màu xanh, là một công cụ trực quan giúp các tôi tớ của Đức Chúa Trời ghi nhớ và làm trọn các điều răn của Ngài. Câu Kinh Thánh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không đi theo dục vọng của lòng hay mắt — điều dễ dẫn đến tội lỗi. Thay vào đó, những người theo Chúa phải tập trung vào việc vâng lời các điều răn của Ngài.
MỘT NGUYÊN TẮC VƯỢT THỜI GIAN
Nguyên tắc này là bất biến, áp dụng cho cả dân Y-sơ-ra-ên xưa và những Cơ Đốc nhân ngày nay, là những người được kêu gọi sống trung tín với các điều răn của Đức Chúa Trời và tránh khỏi sự cám dỗ của thế gian. Khi Đức Chúa Trời bảo chúng ta phải ghi nhớ điều gì, ấy là vì Ngài biết chúng ta có khuynh hướng dễ quên.
MỘT RÀO CẢN CHỐNG LẠI TỘI LỖI
“Quên” ở đây không chỉ là không nhớ ra các điều răn, mà còn là không thi hành chúng. Khi một người sắp phạm tội mà nhìn xuống tzitzits của mình, người ấy sẽ được nhắc nhở rằng có một Đức Chúa Trời đã ban cho họ các điều răn. Và nếu các điều răn này không được vâng theo, thì sẽ có hậu quả.
Theo nghĩa này, tzitzit đóng vai trò như một rào chắn chống lại tội lỗi, giúp tín hữu luôn ý thức về bổn phận và giữ vững lòng trung tín với Đức Chúa Trời.
“TẤT CẢ CÁC ĐIỀU RĂN CỦA TA”
LỜI KÊU GỌI VÂNG PHỤC TRỌN VẸN
Tuân giữ mọi điều răn của Đức Chúa Trời là điều cần thiết để duy trì sự thánh khiết và trung tín với Ngài. Tzitzits trên áo là một biểu tượng cụ thể nhắc nhở các tôi tớ của Đức Chúa Trời về trách nhiệm sống một đời sống thánh và vâng phục.
Trở nên thánh — được biệt riêng cho Đức Chúa Trời — là một chủ đề trung tâm trong suốt Kinh Thánh, và điều răn cụ thể này là phương tiện giúp dân sự của Ngài ghi nhớ nghĩa vụ phải vâng lời.
Ý NGHĨA CỦA CỤM TỪ “TẤT CẢ” CÁC ĐIỀU RĂN
Điều đáng lưu ý là việc sử dụng danh từ Hebrew kōl (כֹּל), nghĩa là “tất cả,” nhấn mạnh sự cần thiết phải vâng theo không chỉ một vài điều răn — như là thực trạng trong hầu hết các hội thánh ngày nay — mà là toàn bộ “gói” các điều răn mà Đức Chúa Trời đã ban cho chúng ta.
Các điều răn của Đức Chúa Trời thực chất là những chỉ dẫn cần được trung tín thi hành nếu chúng ta thật lòng muốn đẹp lòng Ngài. Nhờ đó, chúng ta được đặt vào vị trí để được Ngài sai đến với Chúa Giê-su và nhận được sự tha thứ qua sự hy sinh chuộc tội của Ngài.
TIẾN TRÌNH DẪN ĐẾN SỰ CỨU RỖI
LÀM ĐẸP LÒNG ĐỨC CHA QUA SỰ VÂNG PHỤC
Chúa Giê-su đã phán rõ rằng con đường dẫn đến sự cứu rỗi bắt đầu khi một người làm đẹp lòng Cha bằng đời sống của mình (Thi thiên 18:22-24). Khi Đức Cha dò xét lòng người và thấy được ý muốn vâng phục, thì Đức Thánh Linh sẽ hướng dẫn người ấy làm theo mọi điều răn thánh của Ngài.
VAI TRÒ CỦA ĐỨC CHA TRONG VIỆC DẪN ĐẾN CHÚA GIÊ-SU
Đức Cha sau đó sai người ấy đến với Chúa Giê-su, như một món quà:
“Chẳng ai có thể đến với ta nếu Cha, là Đấng đã sai ta, không kéo người ấy đến, và ta sẽ làm cho người ấy sống lại trong ngày sau rốt” (Giăng 6:44).
Và cũng có lời rằng:
“Ý muốn của Đấng đã sai ta là ta không đánh mất một ai trong số những người Ngài đã ban cho ta, nhưng sẽ làm cho họ sống lại trong ngày sau rốt” (Giăng 6:39).
TZITZITS NHƯ MỘT LỜI NHẮC HẰNG NGÀY
Tzitzits, là một dấu hiệu vật lý và trực quan, đóng vai trò thiết yếu trong tiến trình này, giúp các tôi tớ của Đức Chúa Trời duy trì sự trung tín trong vâng phục và thánh khiết mỗi ngày.
Việc luôn ghi nhớ mọi điều răn của Ngài không phải là điều tùy chọn, mà là một yếu tố nền tảng trong đời sống tận hiến cho Đức Chúa Trời và phù hợp với ý muốn của Ngài.
CHÚA GIÊ-SU VÀ TZITZIT
Chính đời sống của Chúa Giê-su đã thể hiện tầm quan trọng của việc làm trọn các điều răn của Đức Chúa Trời, bao gồm việc mặc tzitzits trên áo. Khi chúng ta đọc thuật ngữ Hy Lạp gốc kraspedon (κράσπεδον), nghĩa là tzitzits, tua, dây, tua rua — ta thấy rõ rằng người phụ nữ bị băng huyết đã chạm vào tzitzit để được chữa lành:
“Này, một người đàn bà bị băng huyết đã mười hai năm đến sau Ngài, và chạm vào tua áo của Ngài” (Ma-thi-ơ 9:20).
Tương tự, trong sách Mác, nhiều người tìm cách chạm vào tzitzit của Chúa Giê-su, vì họ hiểu rằng đó là biểu tượng của các điều răn đầy quyền năng của Đức Chúa Trời — mang lại sự ban phước và chữa lành:
“Dù Ngài đi đến đâu — làng mạc, thành phố hay miền quê — người ta đặt người bệnh nơi quảng trường và khẩn cầu để họ được chạm đến cả tua áo của Ngài. Ai chạm vào đều được chữa lành” (Mác 6:56).
TẦM QUAN TRỌNG CỦA TZITZITS TRONG ĐỜI SỐNG CHÚA GIÊ-SU
Những tường thuật này cho thấy rằng Chúa Giê-su đã trung tín giữ điều răn về việc mặc tzitzits như đã được chép trong Kinh Luật. Tzitzits không chỉ đơn thuần là đồ trang trí, mà là những biểu tượng thiêng liêng của các điều răn Đức Chúa Trời, mà Chúa Giê-su đã sống trọn và làm gương. Việc dân sự nhận ra tzitzits như điểm chạm đến quyền năng thiêng liêng cho thấy rõ vai trò của sự vâng phục Luật pháp của Đức Chúa Trời trong việc nhận được phước lành và phép lạ.
Việc Chúa Giê-su vâng giữ điều răn này cho thấy Ngài hoàn toàn quy phục Luật pháp của Cha, và Ngài để lại một tấm gương mạnh mẽ cho những ai theo Ngài — không chỉ về tzitzits, mà cả về mọi điều răn khác của Cha Ngài như ngày Sa-bát, phép cắt bì, tóc và râu và các món ăn bị cấm.
